گودی یا قوس کمر یک وضعیت طبیعی برای ایجاد توازن بدن است. افزایش بیش از حد خمیدگی c شکل در قسمت انتهایی ستون فقرات باعث ایجاد درد و ناراحتی میشود. در این مطلب قصد داریم اطلاعات کامل و دقیقی درباره گودی کمر و بهترین راههای اصلاح گودی کمر در اختیار شما قرار دهیم. تا با ورزش کردن و حرکات مناسب بتوانید آن را درمان کنید. اگر بدنسازی انجام میدهید، دقت کنید که حتما با یک برنامه بدنسازی مناسب حرکات خود را انجام دهید تا دچار مشکلات کمر نشوید!
گودی کمر چیست؟
ستون فقرات یک فرد سالم در قسمت انتهایی انحنای خفیفی دارد که رو به جلو است و در قسمت بالایی، انحنایی به سمت عقب دارد. این وضعیت باعث میشود ستون فقرات بتواند تغییر وضعیتهای که در اثر فعالیتهای روزانه مانند ایستادن، بلند شدن و نشستن یا دویدن و راه رفتن رخ میدهد را تحمل کند و ثبات داشته باشد.
عارضه گودی کمر یا lordosis به وضعیتی گفته میشود که ستون فقرات انحنایی بیش از حد داشته باشد. در برخی از افراد قوس کمر به حدی شدید است که علاوه بر درد و ناراحتی، موجب سلب توانایی فرد برای راه رفتن میشود. بنابراین برای جلوگیری از ایجاد عوارض ناخوشایند لازم است به فکر اصلاح گودی کمر باشیم. قطعا تشخیص و درمان به موقع در اثر بخشی درمان و کاهش شدت علائم تاثیر دارد.
عوامل موثر در ایجاد گودی کمر چیست؟
برای اینکه بتوانیم بهترین راه اصلاح گودی کمر را شناسایی کنیم، باید عوامل ایجاد کننده آن را بررسی کنیم. موارد زیر مهمترین دلایل ایجاد گودی کمر هستند.
-
بالارفتن سن و پوکی استخوان
یکی از عوامل اصلی گودی کمر، فرسایش طبیعی استخوانها و غضروفها است. بالا رفتن سن باعث میشود استخوانها و غضروفها در ناحیه کمر فرسوده شوند و تغییراتی در انحنای ستون فقرات ایجاد شود.
-
گودی کمر تروماتیک
آسیبهای مکانیکی مانند ضربههای مستقیم به ناحیه کمر، سانحه رانندگی، حرکات ورزشی نادرست، وزنهبرداری نادرست، حمل و نقل بار سنگین ممکن است باعث تلفات در استخوانها، غضروفها و بافتهای نرم و گودی کمر شود.
-
عوامل ژنتیکی
یکی از مواردی که باعث میشود به اصلاح گودی کمر نیاز داشته باشیم، ژنتیک است. عوامل ژنتیکی با تاثیری که در ساختار و استحکام استخوانها و غضروفها دارند منجر به قوس کمر میشوند. به طور مثال کسانی که مبتلا به بیماری ارثی آکندوپلازی هستند، به دلیل مشکلات ستون فقرات در دوران کودکی، درگیر قوس کمر میشوند.
-
چاقی و بیماریهای عضلانی
اضافه وزن باعث میشود وضعیت ستون فقرات تغییر کند و فرد را درگیر مشکلات متعددی نماید. همچنین برخی از بیماریها نظیر دیستروفی عضلانی، عوامل التهابی، آرتریت روماتوئید در ایجاد گودی کمر تاثیر دارند.
-
گودی کمر به دلیل جراحی
یکی دیگر از عواملی که موجب ایجاد گودی کمر میشود، جراحی ستون فقرات است. لامینکتومی یکی از علتهای شایع ایجاد قوس در کمر است.
شیوه تشخیص گودی کمر چگونه است؟
تشخیص گودی کمر باید توسط پزشک ارتوپد یا متخصص روماتولوژی صورت گیرد. ابتدا پزشک، از بیمار شرح حال میگیرد. یعنی درباره سابقه دردها، علائم، فعالیتهای روزمره و تأثیر آنها بر کیفیت زندگی از بیمار سوال میکند. سپس با استفاده از معاینه فیزیکی، عضلات کمر را بررسی میکند و سعی میکند با فشار، لمس و انجام حرکات مختلف، میزان درد و دامنه حرکتی را بررسی کند.
در نهایت برای تایید تشخیص از شیوههای تصویربرداری اشعه ایکس نظیر MRI و سی تی اسکن استفاده میکند تا بتواند وضعیت استخوانها، غضروفها و دیسک را به طور دقیق ارزیابی نماید. در صورتی که بیمار علائم جراحت یا وضعیت پزشکی خاصی داشته باشد، پزشک میتواند از آزمایشهای تشخیصی هم استفاده کند.
شیوههای درمان گودی کمر
اولین قدم برای اصلاح گودی کمر مراجعه به ارتوپد مجرب است. در صورتی که گودی کمر خفیف باشد، ممکن است نیازی به استفاده از شیوه درمانی خاصی نباشد. اما کسانی که علائم شدیدی دارد به طوری که قادر به انجام فعالیتهای معمول روزانه نیستند، باید متناسب با علت ایجاد کننده بیماری، درمان مناسب بگیرند.
استفاده از تجهیزات پزشکی نظیر بریس پشتی یکی از شیوههای موثر اصلاح گودی کمر است، اما در همه افراد قابل استفاده نیست. به طور مثال یکی از موثرترین شیوههای درمانی برای کودکی که با علائم گودی کمر به پزشک مراجعه میکند، استفاده از بریس پشتی و جلوگیری از پیشرفت انحنای ستون فقرات است.
همچنین کسی که به دلیل چاقی یا ضعف عضله درگیر درد و ناراحتی شده برای کنترل علائم و اصلاح گودی کمر میتواند از فیزیوتراپی و کاهش وزن استفاده کند و نیاز به استفاده از روشهای تهاجمی ندارد.
بنابراین رویکرد صحیح پزشک برای اصلاح گودی کمر این است که از بین روشهای مختلف درمان، روشی که با علت ایجاد کننده تناسب دارد را در پیش بگیرد.
موارد زیر مهمترین راههای درمان و اصلاح گودی کمر هستند.
- دارودرمانی برای کاهش میزان درد و تورم و افزایش دامنه حرکتی
- مصرف مکملهای تغذیهای مانند ویتامین D و کلسیم برای بهبود وضعیت استخوانها
- تقویت عضلات با استفاده از تمرینات مداوم فیزیوتراپی
- کنترل وزن با ورزش و رعایت رژیم غذایی به منظور کاهش فشار به ستون فقرات
- تجهیزات پزشکی مانند بریس برای حمایت از ستون فقرات
- جراحی ستون فقرات در موارد گودی کمر شدید
بهترین حرکات ورزشی برای اصلاح گودی کمر
ورزش کردن یکی از بهترین شیوههای درمان گودی است که در افزایش کیفیت زندگی بیماران و افزایش دامنه حرکتی آنها تاثیر دارد.تاثیرات مثبت ورزش برای گودی کمر شامل موارد زیر است.
-
تقویت عضلات پشتی و شکمی
یکی از فواید ورزش برای کسانی که درگیر قوس کمر هستند این است که عضلات پشتی و شکمی را تقویت میکند تا بتوانند به بهترین شکل از ستون فقرات حمایت کنند. به طور مثال تمریناتی نظیر پلانک، دراز و نشست، تمرینات وزنهبرداری موجب تقویت عضلات میشود.
-
افزایش انعطافپذیری بدن
همانطور که پیش از این گفتیم، کاهش انعطافپذیری بدن یکی از عوامل ایجاد قوس کمر است. بنابراین تمرینانی نظیر یوگا، پیلاتس با افزایش انعطافپذیری بدن و جلوگیری از سفت کردن عضلات در درمان دردهای قوس کمر مفید هستند.
البته باید به این نکته دقت داشته باشیم که حرکات ورزشی باید متناسب با وضعیت جسمانی فرد و نیازهایش باشد. زیرا ممکن است نوع حرکتی ورزشی که برای یک فرد مناسب است، برای فرد دیگر نامناسب باشد. در صورتی که میخواهید از اثرات مفید تمرینات ورزشی استفاده کنید باید موارد زیر را رعایت کنید.
-
افزایش تدریجی شدت تمرینات ورزشی
تمرینات شدید ورزشی ممکن است منجر به صدمه به ستون فقرات شود. بنابراین توصیه میکنیم تمرینات وزشی را در بازههای زمانی کوتاه و به صورت حرکات آرام شروع کنید و به تدریج زمان تمرین و شدت حرکات را افزایش دهید. و در این مسیر از یک مربی بدنسازی راهنمایی بگیرید.
-
رعایت تعادل بین تمرینات ورزشی
یک برنامه ورزشی متناسب که منجر به افزایش قدرت و انعطافپذیری شود باید شامل تمرینات قدرتی و استقامتی باشد. همچنین بعد از تمرین به بدن خود فرصت استراحت و ریکاوری بدهید.
-
انجام صحیح حرکات ورزشی
بهبود وضعیت ستون فقرات با تمرینات ورزشی در گرو انجام صحیح حرکات ورزشی است. انجام حرکات نادرست آسیب ستون فقرات را تشدید میکند. در صورتی که بعد از انجام تمرینات اصلاحی، احساس درد و ناراحتی داشتید، تمرین را متوقف کنید.
با توضیحاتی که ارائه کردیم، واضح است برای اثربخشی مطلوب تمرینات ورزشی بر درمان قوس کمر لازم است، حتما تمرینات را تحت نظر پزشک انجام دهید.
جمع بندی
انحنای بیش از حد ستون فقرات به داخل کمر، قوس کمر نامیده میشود که با درد و ناراحتی همراه است. فردی که به این عارضه مبتلا میشوند نمیتواند به درستی راه برود یا بدود. در این مطلب سعی کردیم راهنمای کاملی درباره عوامل ایجاد کننده قوس کمر و راههای درمان آن در اختیار شما قرار دهیم و به بررسی تاثیر ورزش در اصلاح گودی کمر بپردازیم. امیدواریم این اطلاعات به شما کمک کند سلامتی را تجربه کنید.